การจัดการเรียนการสอนแบบทวิภาษา คือการจัดการเรียนการสอนแบบสองภาษาในห้องเรียนเดียวกัน สำหรับพื้นที่ที่นักเรียนใช้ภาษาแม่หรือภาษาท้องถิ่นเป็นหลักก่อนเข้าเรียนในระดับการศึกษาชั้นปฐมวัย และชั้นประถมศึกษาตอนต้น โดยจะมีครูที่ใช้ภาษาท้องถิ่นคอยแปลคำสอนจากภาษาไทยเป็นภาษาท้องถิ่น เพื่อให้นักเรียนมีความเข้าใจในเนื้อหาการเรียนมากขึ้น ทั้งนี้เพื่อเป็นการแก้ปัญหาเด็กที่อ่านเขียนภาษาไทยไม่ได้ เนื่องจากไม่มีพื้นฐานภาษาไทยเท่าที่ควร เมื่อต้องปรับเปลี่ยนมาใช้ภาษาไทยในโรงเรียนโดยทันที ก็ทำให้ไม่เข้าใจเนื้อหาการเรียนเหมือนเด็กทั่วไปที่มีพื้นฐานภาษาไทยดีอยู่แล้ว การจัดการศึกษาในรูปแบบนี้ประสบผลสำเร็จอย่างมากในพื้นที่นำร่อง เช่นโรงเรียนวัดวังก์วิเวการาม อ.สังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งนักเรียนส่วนใหญ่เป็นชาวมอญ และกะเหรี่ยงโพล่ง มีผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาสูงกว่าค่ามาตรฐานที่กระทรวงศึกษาธิการกำหนดไว้ทั้งโรงเรียน และยังมีพื้นที่อื่นๆในภาคเหนือตอนบน ที่นำรูปแบบการสอนทวิภาษาไปใช้ในโรงเรียน ก็ยืนยันว่าประสบผลสำเร็จอย่างดีเช่นกัน
ความแตกต่างทางภาษา ถือเป็นความหลากหลายทางวัฒนธรรม และความหลากหลายทางเชื้อชาติที่งดงามอีกอย่างหนึ่ง การที่รัฐบาลไทยจะอ้างถึงความมั่นคงนั้น คงขึ้นอยู่กับขีดความสามารถและมุมมองในการจัดการปกครองมากกว่า ยกตัวอย่างประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เป็นประเทศเล็กๆ มีประชากรประมาณ 8 ล้านคน ที่ถูกห้อมล้อมไปด้วยประเทศมหาอำนาจอย่างยังเยอรมัน ฝรั่งเศส อิตาลีเป็นต้น ใช้ภาษาราชการถึง 4 ภาษา ได้แก่ ภาษาอิตาเลียน ฝรั่งเศส เยอรมัน และภาษาสวิสต์โบราณ(โรมัน) กลับเป็นประเทศที่มีความมั่นคงสูงสุดในสภาวะสงครามโลกทั้งสองครั้ง โดยได้ดำเนินนโยบายไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด และถูกทาบทามให้เป็นตัวกลางในการเจรจาปัญหาความขัดแย้งระหว่างประเทศต่างๆในแถบยุโรปด้วย และด้วยนโยบายทางการเงินการธนาคารที่เข้มแข็ง สวิสก้าวขึ้นเป็นประเทศที่รุ่งเรืองและมีความมั่นคงในลำดับต้นๆของทวีปยุโรป ปัจจุบันประเทศสวิตเซอร์แลนด์เป็นหนึ่งในประเทศที่มีรายได้เฉลี่ยประชากรต่อคนสูงเป็นอันดับต้นๆของโลก และยังเป็นประเทศเล็กๆที่ยังใช้สกุลเงินเป็นของตนเอง (สวิสฟรังค์) และค่าเงินบาทก็ไม่ผกผันตามกระแสโลกมากนัก และไม่ต้องแปลกใจเมื่อเมื่อชื่อย่อของประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เป็น CH เนื่องจากประเทศสวิส มีความหลากหลายทางเชื้อชาติพอสมควรเพื่อไม่ให้เอาใจฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง จึงใช้คำว่า Confederation Helvetica : CH หรือสมาพันธ์เฮลเวติ เนื่องจากดินแดนแห่งนี้เคยเป็นดินแดนดั้งเดิมของชาวเฮเวตินั่นเอง เพื่อเป็นการหลอมรวมความเป็นหนึ่งเดียวกันของชาติ โดยคงความหลากหลายไว้ ไม่ใช่เพื่อหลอมละลายให้เป็นหนึ่งเดียว ประเทศไทยเอง ก็เคยใช้คำว่า สยาม ก่อนจะเปลี่ยนมาเป็นคำว่า "ไท" และเติม "ย" จนกลายเป็น ประเทศไทย ในปัจจุบัน
ความหลากหลายทางเชื้อชาติ ภาษาและวัฒนธรรม มีอยู่ทั่วทุกหนแห่งบนโลกใบนี้ อยู่ที่มุมมองของแต่ละคนที่จะมองว่าเป็นความแตกต่างที่สวยงาม หรือเป็นความแปลกแยกที่เป็นภัยต่อความมั่นคงของชาติ อย่างที่รัฐบาลไทยกำลังคิดอยู่
ลิงค์ที่เกี่ยวข้อง
1) สำนักข่าวเดลินิวส์ รายงานเรื่อง พาดหัวข่าว "ณรงค์ สั่งทบทวนการสอนทวิภาษา"
http://www.dailynews.co.th/Content/education/305393/%E2%80%9C%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E2%80%9D+%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2?fb_action_ids=646427695462659&fb_action_types=og.comments
2) นักข่าวพลเมือง ไทยพีบีเอส ตอน "
ชนเผ่าพื้นเมืองกับการจัดการศึกษาโดยภาษาแม่ ออกอากาศวันที่ 3มี.ค.58 "
https://www.youtube.com/watch?v=fSwUvKECvMQ3).รายการพันแสงรุ้ง ไทยพีบีเอส ตอน "
